Nie zawsze na wprowadzanie ścieków przemysłowych do wód lub do ziemi oraz cudzych urządzeń kanalizacyjnych uzyskasz pozwolenie wodnoprawne. Wszystko zależy od rodzaju produkcji oraz jakości i ilości ścieków. Podpowiemy Ci, które substancje są najgorsze.

Zgodnie z załącznikiem nr 1 do rozporządzenia ministra środowiska w sprawie warunków, jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego, występują dwa rodzaje substancji wprowadzane do środowiska wodnego (tabela 1.):

1) te, które należy eliminować (wykaz I w ww. załączniku nr 1 do rozporządzenia),

2) te, które należy ograniczać (wykaz II w ww. załączniku nr 1 do rozporządzenia).

Tab. 1. Wykaz substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego

Wykaz I – substancje eliminowane	Wykaz II – substancje ograniczane
związki fluorowcoorganiczne lub substancje, które mogą tworzyć takie związki w środowisku wodnym	związki z kolumny nr 1, nieujęte w załączniku nr 4 do ww. rozporządzenia
związki fosforoorganiczne	niemetale i metale oraz ich związki: cynk, miedź, nikiel, chrom, ołów, selen, arsen, antymon, molibden, tytan, cyna, bar, beryl, bor, uran, wanad, kobalt, tal, tellur, srebro
związki cynoorganiczne	biocydy i ich pochodne nieujęte w kolumnie nr 1
substancje, które mają właściwości rakotwórcze, mutagenne lub teratogenne w środowisku wodnym lub przez to środowisko	substancje mające szkodliwy wpływ na smak lub zapach produktów dla ludzi, pochodzących ze środowiska wodnego, oraz związki wytwarzające takie substancje w wodzie, przez co wody te nie nadają się do spożycia przez ludzi
rtęć i jej związki	toksyczne lub trwałe związki organiczne krzemu oraz substancje powodujące ich powstanie w wodzie, z wyjątkiem tych biologicznie nieszkodliwych lub szybko przekształcanych w wodzie w substancje nieszkodliwe
kadm i jego związki	nieorganiczne związki fosforu i fosfor niezwiązany
trwałe oleje mineralne i węglowodory ropopochodne (tzn. ropa naftowa i jej pochodne, związki z przeróbki chemicznej węgla)	nietrwałe oleje mineralne i węglowodory ropopochodne
trwałe syntetyczne substancje pływające, zawieszone, tonące w wodzie i które uniemożliwiają wykorzystanie wód powierzchniowych	fluorki, cyjanki i substancje negatywnie oddziałujące na bilans tlenu w wodzie (np. amoniak i azotyny)

Dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń substancji eliminowanych

Dla kilku substancji, które trzeba eliminować (wykaz I), ustalono maksymalne dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń, w zależności od rodzaju produkcji. Oznacza to, że tylko dla takich wartości można uzyskać pozwolenie wodnoprawne, a ich przekroczenie jest niedopuszczalne. Należą do nich m.in.:

rtęć,
kadm,
tetrachlorometan (czterochlorek węgla - CCl₄),
pentachlorofenol (PCP) 2,3,4,5,6-pięciochloro-1-hydroksybenzen i jego sole,
heksachlorobenzen (HCB),
heksachlorobutadien (HCBD),
trichlorometan (chloroform – CHCl3),
1,2-dichloroetan (EDC),
trichloroetylen (TRI),
tetrachloroetylen (nadchloroetylen) (PER),
trichlorobenzen (TCB) jako suma trzech izomerów (1,2,3-TCB +1,2,4-TCB +
1,2,5-TCB).

Nie uzyska się pozwolenia na emisję ścieków zawierających następujące substancje: heksachlorocykloheksan (HCH), aldryna (C12H8Cl6), dieldryna (C12H8Cl6O),
endryna (C12H8Cl6O), izodryna (C12H8Cl6), dwuchlorodwufenylotrójchloroetan (DDT), polichlorowane bifenyle (PCB) i polichlorowane trifenyle (PCT). Pomimo że są one wymienione w załączniku nr 4 do ww. rozporządzenia, to dopuszczalna ich wartość wynosi
0 mg/l ścieków.

Dopuszczalne wskaźniki zanieczyszczeń substancji ograniczanych

Niektóre substancje, które należy ograniczać, mają ustalone maksymalne dopuszczalne poziomy, w zależności od rodzaju produkcji. Należą do nich m.in.:

ogólny węgiel organiczny (OWO),
azot amonowy,
fosfor ogólny,
chlorki,
siarczany,
żelazo ogólne,
cyjanki wolne,
fluorki,
siarczki,
węglowodory ropopochodne,
lotne węglowodory aromatyczne – BTX (benzen, toulen, ksylen).

W niektórych przypadkach organ ochrony środowiska może zezwolić na emisję większych ilości zanieczyszczeń niż wskazane w ww. rozporządzeniu, ale tylko jeśli
nie spowoduje to szkód w środowisku, np. gdy zastosowanie danej technologii jest nieekonomiczne lub niemożliwe.

Podstawa prawna:

Ustawa z 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz.U. z 2017 r. poz. 1121).
Rozporządzenie ministra środowiska z 18 listopada 2014 r. w sprawie warunków,
jakie należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla środowiska wodnego (Dz.U. z 2014 r.
poz. 1800).

Karolina Szewczyk-Cieślik specjalista ds. ochrony środowiska, właścicielka firmy zajmującej się doradztwem ekologicznym