Kto kontroluje zmianę stanu wody na gruncie?

O odpowiedzialności właściciela gruntu za szkody mówi się tylko wtedy, kiedy wystąpiła szkoda bez względu na przyczynę, np. zalano tereny sąsiednie. Zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy Prawo wodne wójt, burmistrz lub prezydent miasta mogą w takiej sytuacji nałożyć na właściciela gruntu obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego lub wykonania urządzenia zapobiegającego szkodom.

Organ ochrony środowiska przy wydawaniu decyzji nakazującej naprawienie wyrządzonej szkody bierze pod uwagę dwa czynniki:

1. czy właściciel gruntu dokonał zmiany stanu wody na gruncie,

2. czy zmiany te szkodliwie wpływają na grunty sąsiednie.

Jeżeli urządzenie wodne jest w złym stanie technicznym, np. rów został zasypany, to wówczas starosta może przeprowadzić kontrolę interwencyjną zakładu. Zasypanie rowu zgodnie z prawem oznacza jego likwidację i wymaga uzyskania pozwolenia wodnoprawnego. Zgodnie z art. 64a ust. 5 ustawy Prawo wodne starosta w drodze decyzji może nałożyć obowiązek odkopania rowu zakopanego bez stosownego pozwolenia, ustalając warunki i termin wykonania tej czynności.

Żaden przepis ustawy Prawo budowlane nie uprawnia organu nadzoru budowlanego do badania stosunków wodnych na nieruchomości – choćby na nieruchomości tej prowadzone były roboty budowlane. Zgodnie z art. 50 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo budowlane inspektor nadzoru budowlanego może wstrzymać prowadzone prace budowlane, jeżeli zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mieniu albo środowisku.

Właściciele gruntów mogą, w drodze pisemnej ugody, ustalić zmiany stanu wody na gruntach, jeżeli zmiany te nie wpłyną szkodliwie na inne nieruchomości lub na gospodarkę wodną. Ugoda ta nie może dotyczyć wprowadzania ścieków do wód lub do ziemi. Stanowi to odrębne postępowanie administracyjne.

Jeżeli organ właściwy w sprawie naruszenia stosunków wodnych, prowadząc postępowanie z urzędu, stwierdzi, że nie nastąpiła zmiana stosunków wodnych na gruncie, powinien umorzyć postępowanie. Tak orzekł WSA w Krakowie w wyroku z 7 marca 2011 r., II SA/Kr 1396/10.